Thế cây Thất Hiền, còn gọi là thế bảy tầng, là một nghệ thuật tạo hình cây cảnh đặc sắc trong truyền thống bonsai của người Việt. Thế này được biết đến với cấu trúc cao lớn, nhiều tán và một ngọn, tổng cộng bảy tầng. Mỗi chi tiết của cây đều được tạo hình cẩn thận, biểu hiện sự tinh tế và hài hòa.
Đặc Điểm Của Thế Cây Thất Hiền
Bộ Rễ và Thân
Bộ rễ của cây Thất Hiền được sửa theo kiểu chân nôm, chắc chắn và khỏe mạnh. Thân cây có thế trực, nhưng được uốn bẻ qua lại theo tả hữu, kết hợp với chi âm dương, tạo nên sự uyển chuyển và mềm mại. Đoạn thân thứ nhất cong qua bên phải, cùng với nhánh thứ nhất. Đoạn thứ hai trả về bên trái, và cứ luân phiên tới đoạn thứ sáu. Đoạn ngọn đứng thẳng và uốn theo kiểu hồi đầu trung. Các tán cây đều uốn hồng tâm hoặc tròn lúp búp, dưới to trên nhỏ.
Các Nhánh Cây
Cây Thất Hiền có sáu nhánh chính, mỗi nhánh mang một ý nghĩa và kiểu uốn khác nhau:
- Nhánh Phủ Địa: Nhánh thứ nhất sà xuống mặt đất.
- Nhánh Triều Nhiên: Nhánh thứ hai uốn hơi vươn lên một chút, đối xứng với nhánh phủ địa.
- Nhánh Chiếu Thủy: Nhánh thứ ba uốn nằm ngang, hơi hạ xuống để nhìn nước. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của nắng, ngọn nhánh quang hợp cũng tự vươn lên, nên phải uốn sửa để không vươn lên quá cao.
- Nhánh Nghinh Phong: Nhánh thứ tư cong qua quẹo lại, như phe phẩy với gió, đầu cành xoay theo chiều gió, tạo nên vẻ đẹp sơn thủy.
- Nhánh Quán Vũ: Nhánh thứ năm hơi vươn lên để hứng mưa và sương tuyết, nhưng phải uốn trở xuống để không vươn lên quá cao.
- Nhánh Trung Bình: Nhánh thứ sáu uốn nằm ngang, cân đối, không dài không ngắn, kết hợp với các nhánh trước nối liền với ngọn, uốn hồi đầu trung, tạo dáng cây hài hòa.
Ý Nghĩa Của Thế Cây Thất Hiền
Cây thế Thất Hiền tượng trưng cho lòng thanh thoát, vô tư, như những người uống rượu ngâm thơ không màng tới thế sự. Thế cây này không chỉ đẹp về hình thức mà còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc về triết lý sống, sự cân bằng âm dương và sự hài hòa trong cuộc sống.
Chăm Sóc và Bảo Dưỡng
Để duy trì thế cây Thất Hiền, việc uốn tỉa thường xuyên là rất quan trọng. Hễ cành nào vươn lên cao thì uốn trở xuống, cành nào thấp quá thì uốn vươn trở lên cho cân đối. Điều này tuân theo nguyên tắc “Cực dương biến âm, cực âm biến dương”, đảm bảo dáng cây không khuyết chỗ nào, và luôn đạt được sự hài hòa và thẩm mỹ.
Khi ngắm nhìn cây thế Thất Hiền, người thưởng thức sẽ cảm nhận được vẻ đẹp thanh thoát, đầy đủ tán nhánh và sự cân đối hoàn hảo. Cây thế Thất Hiền không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là biểu tượng của sự thanh tịnh, vô ưu, phù hợp với những người yêu thích sự yên bình và nhẹ nhàng trong cuộc sống.