Teff (Eragrostis tef), còn gọi là cỏ teff, là một loại ngũ cốc cổ xưa có nguồn gốc từ Ethiopia và Eritrea. Với khả năng chịu hạn tốt và giá trị dinh dưỡng cao, teff đang ngày càng được ưa chuộng trên toàn thế giới. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về **đặc điểm hạt teff**, **cách trồng hạt teff** và **cách chăm sóc hạt teff** để đạt năng suất cao.
1. Đặc điểm của hạt teff (Eragrostis tef)
Teff thuộc họ Poaceae, là một loại cỏ hàng năm có hạt rất nhỏ. Dưới đây là các đặc điểm nổi bật của cây:
- Hình thái: Cây teff cao khoảng 30-120 cm, thân mảnh, nhiều nhánh. Lá hẹp, dài. Hạt rất nhỏ, đường kính khoảng 1mm, có nhiều màu sắc khác nhau từ trắng, đỏ đến nâu sẫm.
- Hạt và giá trị dinh dưỡng: Hạt teff giàu protein, chất xơ, sắt, canxi, magie và các khoáng chất thiết yếu khác. Không chứa gluten, phù hợp cho người bị bệnh celiac.
- Môi trường sống: Teff ưa khí hậu ấm áp, nhiệt độ 15-30°C, đất tơi xốp, thoát nước tốt. Cây chịu hạn rất tốt, có thể trồng ở vùng đất nghèo dinh dưỡng.
- Phân loại: Có nhiều giống teff khác nhau, được phân loại dựa trên màu sắc hạt, thời gian sinh trưởng và năng suất.
2. Hướng dẫn cách trồng hạt teff hiệu quả
Để trồng teff đạt năng suất cao, cần thực hiện các bước sau:
2.1. Chuẩn bị đất
- Chọn đất: Đất cát pha, đất thịt nhẹ hoặc đất phù sa, độ pH 5,0-7,0 là lý tưởng. Đất cần tơi xốp, thoát nước tốt.
- Làm đất: Cày bừa kỹ, nhặt sạch cỏ dại và tàn dư thực vật. San phẳng mặt đất để đảm bảo độ ẩm đồng đều.
- Bón lót: Sử dụng phân hữu cơ hoai mục (2-3 tấn/ha) kết hợp phân lân (30-40 kg/ha) để cung cấp dinh dưỡng ban đầu.
2.2. Gieo hạt và trồng
- Chọn giống: Chọn hạt giống chất lượng, có nguồn gốc rõ ràng, tỷ lệ nảy mầm cao.
- Thời điểm gieo: Gieo vào đầu mùa mưa (tháng 4-6) hoặc cuối mùa mưa (tháng 8-9) để cây phát triển tốt. Ở vùng có tưới, có thể trồng quanh năm.
- Kỹ thuật gieo: Gieo vãi hoặc gieo hàng với lượng hạt 10-15 kg/ha. Trộn hạt với cát mịn để gieo đều hơn. Sau khi gieo, dùng cào nhẹ lấp hạt và tưới ẩm.
2.3. Tỉa thưa (nếu cần thiết)
- Khi cây con mọc quá dày, cần tỉa thưa để đảm bảo mật độ phù hợp, khoảng 300-400 cây/m².
3. Cách chăm sóc hạt teff
Chăm sóc teff đúng cách giúp cây phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao.
3.1. Tưới nước
- Giai đoạn đầu: Giữ ẩm đất cho đến khi cây con bén rễ. Tưới nhẹ 2-3 ngày/lần.
- Giai đoạn phát triển: Teff chịu hạn tốt nên không cần tưới nhiều. Chỉ tưới khi đất quá khô.
- Giai đoạn trổ bông: Duy trì độ ẩm ổn định để hạt phát triển tốt.
3.2. Bón phân
- Phân bón thúc: Bón phân đạm (20-30 kg/ha) ở giai đoạn 30-45 ngày sau gieo để kích thích cây phát triển.
- Phân bón lá: Sử dụng phân vi lượng chứa sắt, kẽm khi cây có dấu hiệu thiếu dinh dưỡng (lá vàng, cây chậm lớn).
- Lưu ý: Không bón quá nhiều đạm để tránh cây lốp đổ.
3.3. Phòng trừ sâu bệnh
- Sâu hại: Sâu ăn lá, rệp. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học hoặc biện pháp thủ công để kiểm soát.
- Bệnh hại: Bệnh đốm lá, bệnh gỉ sắt. Chọn giống kháng bệnh, luân canh cây trồng và phun thuốc phòng trừ định kỳ.
- Cỏ dại: Làm cỏ bằng tay hoặc dùng thuốc diệt cỏ chọn lọc trong 30 ngày đầu.
3.4. Thu hoạch
- Thu hoạch sau 90-120 ngày, khi cây chuyển sang màu vàng và hạt chín đều.
- Cắt cây và phơi khô trong 2-3 ngày. Đập hoặc tuốt hạt. Làm sạch hạt và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát.
4. Lưu ý để trồng teff năng suất cao
- Luân canh: Trồng xen kẽ với cây họ đậu hoặc cây cải dầu để cải thiện đất và giảm sâu bệnh.
- Chọn giống phù hợp: Lựa chọn giống teff phù hợp với điều kiện khí hậu và đất đai của từng vùng.
- Quản lý nước: Tưới nước hợp lý, tránh ngập úng để cây phát triển tốt nhất.
Hạt teff (Eragrostis tef) là cây trồng tiềm năng, mang lại giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao. Bằng cách nắm rõ **đặc điểm hạt teff**, áp dụng đúng **cách trồng hạt teff** và **chăm sóc hạt teff**, bạn có thể đạt vụ mùa năng suất cao. Hy vọng bài viết này cung cấp đầy đủ thông tin để bạn trồng teff thành công!
**Từ khóa chính**: Hạt teff Eragrostis tef, cách trồng teff, chăm sóc teff, kỹ thuật trồng teff.