Cây sấu (Dracontomelon duperreanum), là một loại cây thân gỗ lớn, phổ biến ở các vùng nhiệt đới Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Quả sấu có vị chua đặc trưng, được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về **đặc điểm cây sấu**, **cách trồng cây sấu** và **cách chăm sóc cây sấu** để cây phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao.
## 1. Đặc điểm của cây sấu (Dracontomelon duperreanum)
Cây sấu thuộc họ Đào lộn hột (Anacardiaceae), là cây thân gỗ lớn, có thể sống lâu năm. Dưới đây là các đặc điểm nổi bật của cây:
- Hình thái: Thân cây sấu thẳng, vỏ màu xám nâu, có nhiều vết nứt dọc. Cành non có lông tơ. Lá kép lông chim, mọc so le, màu xanh đậm. Hoa nhỏ, màu trắng, mọc thành chùm ở ngọn cành.
- Quả và giá trị dinh dưỡng: Quả sấu hình cầu, đường kính 2-3 cm, khi non màu xanh, khi chín màu vàng. Thịt quả chua, có vị ngọt nhẹ. Quả sấu giàu vitamin C, acid hữu cơ và khoáng chất.
- Môi trường sống: Cây sấu ưa khí hậu nhiệt đới ẩm, nhiệt độ 20-35°C, lượng mưa trung bình 1500-2000 mm/năm. Cây thích hợp với đất thịt pha cát, thoát nước tốt.
- Phân loại: Có hai loại sấu phổ biến là sấu chua và sấu ngọt, khác nhau về độ chua của quả. Sấu chua thường được sử dụng làm gia vị, còn sấu ngọt được ăn tươi.
## 2. Hướng dẫn cách trồng cây sấu hiệu quả
Để trồng cây sấu đạt hiệu quả cao, cần thực hiện các bước sau:
2.1. Chuẩn bị đất
- Chọn đất: Đất thịt pha cát, đất phù sa ven sông hoặc đất đỏ bazan, độ pH 6-7 là lý tưởng. Đất cần tơi xốp, thoát nước tốt để tránh ngập úng.
- Làm đất: Đào hố trồng có kích thước 60x60x60 cm. Bón lót phân chuồng hoai mục (10-20 kg/hố) kết hợp với phân lân (0,5-1 kg/hố) trước khi trồng 15-20 ngày.
- Xử lý hố trồng: Trộn đều phân bón lót với đất mặt, lấp đầy hố và tưới nước để đất ổn định.
2.2. Chọn giống và trồng
- Chọn giống: Chọn cây giống khỏe mạnh, không sâu bệnh, chiều cao 50-80 cm. Có thể trồng cây con giâm cành hoặc cây ghép. Cây ghép thường cho quả sớm hơn.
- Thời điểm trồng: Trồng vào đầu mùa mưa (tháng 5-7) để cây có đủ độ ẩm phát triển.
- Kỹ thuật trồng: Đặt cây giống vào giữa hố, lấp đất nhẹ và nén chặt. Tưới nước ngay sau khi trồng để giữ ẩm cho cây.
2.3. Làm hàng rào (nếu cần)
- Ở những vùng có nhiều gia súc, cần làm hàng rào bảo vệ cây con khỏi bị phá hoại. Hàng rào có thể làm bằng tre, gỗ hoặc lưới B40.
## 3. Cách chăm sóc cây sấu
Chăm sóc cây sấu đúng cách giúp cây sinh trưởng tốt, cho quả sai và chất lượng.
3.1. Tưới nước
- Giai đoạn đầu: Tưới nước 2-3 ngày/lần, đảm bảo đất luôn ẩm nhưng không bị ngập úng.
- Giai đoạn phát triển: Giảm lượng nước tưới, chỉ tưới khi đất khô hạn.
- Giai đoạn ra hoa, kết quả: Tăng cường tưới nước để cây có đủ nước nuôi quả.
3.2. Bón phân
- Năm thứ nhất: Bón phân NPK (16-16-8) 100-200 gram/cây, chia làm 3-4 lần bón trong năm.
- Các năm tiếp theo: Tăng lượng phân bón theo tuổi cây. Bón phân vào đầu mùa mưa và sau khi thu hoạch. Sử dụng phân chuồng hoai mục để cải tạo đất.
- Phân bón lá: Sử dụng phân bón lá vi lượng để bổ sung dinh dưỡng cho cây, đặc biệt trong giai đoạn ra hoa và kết quả.
3.3. Phòng trừ sâu bệnh
- Sâu hại: Sâu đục thân, sâu ăn lá. Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học hoặc thuốc hóa học theo hướng dẫn.
- Bệnh hại: Bệnh thán thư, bệnh gỉ sắt. Phun thuốc phòng trừ bệnh định kỳ, đặc biệt trong mùa mưa.
- Cắt tỉa: Cắt tỉa cành khô, cành bị sâu bệnh, cành vượt để tạo tán cây thông thoáng.
3.4. Thu hoạch
- Thu hoạch khi quả chín, vỏ quả chuyển sang màu vàng. Có thể thu hoạch bằng cách trèo lên cây hái hoặc dùng sào để rung quả.
- Bảo quản quả ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Quả sấu có thể bảo quản trong tủ lạnh để kéo dài thời gian sử dụng.
## 4. Lưu ý để trồng cây sấu năng suất cao
- Chọn giống tốt: Chọn cây giống có nguồn gốc rõ ràng, đã được tuyển chọn.
- Bón phân cân đối: Đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây.
- Phòng trừ sâu bệnh kịp thời: Theo dõi và xử lý sâu bệnh sớm để tránh ảnh hưởng đến năng suất.
## Kết luận
Cây sấu (Dracontomelon duperreanum) là cây trồng quen thuộc, mang lại nhiều lợi ích kinh tế và giá trị văn hóa. Bằng cách nắm rõ **đặc điểm cây sấu**, áp dụng đúng **cách trồng cây sấu** và **chăm sóc cây sấu**, bạn có thể tạo ra những vườn sấu xanh tốt, cho năng suất cao. Hy vọng bài viết này cung cấp đầy đủ thông tin để bạn trồng cây sấu thành công!
**Từ khóa chính**: cây sấu Dracontomelon duperreanum, cách trồng cây sấu, chăm sóc cây sấu, kỹ thuật trồng cây sấu.