Mận quân (Prunus salicina), hay còn gọi là mận ta, là loại cây ăn quả phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là các tỉnh miền Bắc. Với hương vị chua ngọt đặc trưng và giá trị dinh dưỡng cao, mận quân được nhiều người ưa chuộng. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm mận quân, cách trồng mận quân và cách chăm sóc mận quân để đạt năng suất cao.
1. Đặc điểm của mận quân (Prunus salicina)
Mận quân thuộc họ Rosaceae, là cây thân gỗ lâu năm nhưng thường được trồng để thu hoạch quả. Dưới đây là các đặc điểm nổi bật của cây:
- Hình thái: Cây mận quân có chiều cao trung bình từ 3-8 mét, thân cây màu nâu xám, cành non màu xanh. Lá mận quân hình trứng hoặc hình mác, mép có răng cưa.
- Quả và giá trị dinh dưỡng: Quả mận quân có hình cầu hoặc hình trứng, kích thước nhỏ, vỏ màu xanh khi còn non và chuyển sang màu đỏ hoặc tím khi chín. Thịt quả mọng nước, vị chua ngọt, chứa nhiều vitamin C, chất xơ và khoáng chất.
- Môi trường sống: Mận quân ưa khí hậu mát mẻ, nhiệt độ 15-25°C, đất tơi xốp, thoát nước tốt. Cây chịu được khô hạn nhưng cần đủ ẩm trong giai đoạn ra hoa và đậu quả.
- Phân loại: Có nhiều giống mận quân như mận Hậu, mận Tam Hoa, mận Tả Van, khác nhau về màu sắc, kích thước và hương vị quả.
2. Hướng dẫn cách trồng mận quân hiệu quả
Để trồng mận quân đạt năng suất cao, cần thực hiện các bước sau:
2.1. Chuẩn bị đất
- Chọn đất: Đất thịt pha cát hoặc đất phù sa, độ pH 6,0-6,5 là lý tưởng. Đất cần tơi xốp, thoát nước tốt để tránh ngập úng.
- Làm đất: Đào hố trồng với kích thước 60x60x60 cm hoặc 80x80x80 cm tùy thuộc vào kích thước cây giống. Bón lót trước khi trồng ít nhất 15-20 ngày.
- Bón lót: Sử dụng phân chuồng hoai mục (10-20 kg/hố) kết hợp phân lân (0,5-1 kg/hố) và vôi bột (0,3-0,5 kg/hố) để cung cấp dinh dưỡng ban đầu và cải tạo đất.
2.2. Chọn giống và trồng
- Chọn giống: Chọn cây giống khỏe mạnh, không sâu bệnh, có chiều cao 50-80 cm, đường kính gốc 1-1,5 cm. Nên chọn cây ghép từ các giống mận ngon, năng suất cao.
- Thời điểm trồng: Trồng vào đầu mùa xuân (tháng 2-3) hoặc đầu mùa mưa (tháng 7-8) để cây dễ bén rễ và phát triển.
- Kỹ thuật trồng: Đặt cây giống vào hố, lấp đất ngang cổ rễ, nén chặt đất xung quanh gốc cây. Tưới nước ngay sau khi trồng.
2.3. Làm hàng rào
- Trong giai đoạn cây còn nhỏ, cần làm hàng rào bảo vệ cây khỏi gia súc phá hoại. Hàng rào có thể làm bằng tre, nứa hoặc lưới B40.
3. Cách chăm sóc mận quân
Chăm sóc mận quân đúng cách giúp cây phát triển khỏe mạnh và cho quả to, chất lượng cao.
3.1. Tưới nước
- Giai đoạn đầu: Tưới đều, giữ ẩm đất nhưng không để úng. Tưới 2-3 ngày/lần nếu trời khô.
- Giai đoạn phát triển: Tưới nước đều đặn trong giai đoạn cây ra hoa và đậu quả.
- Giai đoạn quả lớn: Duy trì độ ẩm ổn định để quả phát triển tốt, tránh tình trạng nứt quả do thiếu nước.
3.2. Bón phân
- Phân bón thúc: Bón phân NPK (16-16-8) hoặc DAP ở giai đoạn cây còn nhỏ để kích thích sinh trưởng.
- Phân bón cho quả: Bón phân kali (KCl) vào giai đoạn quả đang lớn để tăng chất lượng quả.
- Phân bón sau thu hoạch: Bón phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh sau khi thu hoạch để phục hồi cây.
3.3. Phòng trừ sâu bệnh
- Sâu hại: Rệp sáp, sâu đục thân, sâu ăn lá. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
- Bệnh hại: Bệnh thán thư, bệnh nấm lá. Phun thuốc phòng trừ định kỳ, đặc biệt là trong mùa mưa ẩm.
- Cắt tỉa cành: Cắt tỉa cành già, cành sâu bệnh, cành vượt để tạo độ thông thoáng cho cây và kích thích ra hoa, đậu quả.
3.4. Thu hoạch
- Thu hoạch sau 3-4 tháng kể từ khi ra hoa, khi quả chín đều và có màu sắc đặc trưng của giống.
- Thu hái nhẹ nhàng để tránh làm dập quả. Quả mận quân sau khi thu hoạch nên được bảo quản ở nơi thoáng mát.
4. Lưu ý để trồng mận quân năng suất cao
- Tạo tán: Tạo tán cây theo hình nón hoặc hình trụ để cây nhận được nhiều ánh sáng và dễ chăm sóc.
- Tỉa quả: Tỉa bớt quả non để đảm bảo quả còn lại có kích thước lớn và chất lượng tốt.
- Bón phân cân đối: Bón phân theo tỷ lệ NPK phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng của cây.
Kết luận
Mận quân (Prunus salicina) là cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao. Bằng cách nắm rõ đặc điểm mận quân, áp dụng đúng cách trồng mận quân và chăm sóc mận quân, bạn có thể đạt vụ mùa năng suất cao. Hy vọng bài viết này cung cấp đầy đủ thông tin để bạn trồng mận quân thành công!
Từ khóa chính: mận quân Prunus salicina, cách trồng mận quân, chăm sóc mận quân, kỹ thuật trồng mận quân.