Nhót ngọt (Elaeagnus latifolia), hay còn gọi là nhót ta, là một loại cây ăn quả quen thuộc ở Việt Nam. Quả nhót có vị chua ngọt đặc trưng, giàu vitamin C và khoáng chất. Cây nhót dễ trồng, ít sâu bệnh, phù hợp với nhiều loại đất. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm nhót ngọt, cách trồng nhót ngọt và cách chăm sóc nhót ngọt để đạt năng suất cao.
1. Đặc điểm của nhót ngọt (Elaeagnus latifolia)
Nhót ngọt thuộc họ Elaeagnaceae, là cây bụi hoặc cây gỗ nhỏ, thường xanh. Dưới đây là các đặc điểm nổi bật của cây:
- Hình thái: Cây nhót cao 2-5 mét, thân và cành có gai. Lá hình bầu dục, mặt trên xanh bóng, mặt dưới phủ lớp vảy bạc. Hoa nhỏ màu trắng hoặc vàng nhạt, mọc thành chùm ở nách lá.
- Quả và giá trị dinh dưỡng: Quả nhót hình trứng, khi non màu xanh, chín chuyển sang đỏ tươi. Thịt quả chua ngọt, chứa nhiều vitamin C, khoáng chất và chất xơ.
- Môi trường sống: Nhót ngọt ưa khí hậu nhiệt đới và á nhiệt đới, chịu được đất nghèo dinh dưỡng. Cây thích ánh sáng nhưng cũng chịu được bóng râm.
- Phân loại: Có nhiều giống nhót khác nhau, phân biệt chủ yếu dựa vào kích thước quả, độ chua ngọt và màu sắc khi chín.
2. Hướng dẫn cách trồng nhót ngọt hiệu quả
Để trồng nhót ngọt đạt năng suất cao, cần thực hiện các bước sau:
2.1. Chuẩn bị đất
- Chọn đất: Nhót ngọt không kén đất, nhưng đất tơi xốp, thoát nước tốt là lý tưởng. Đất pha cát hoặc đất thịt nhẹ đều phù hợp.
- Làm đất: Đào hố trồng rộng 40-60 cm, sâu 40-60 cm. Bón lót phân chuồng hoai mục (10-20 kg/hố) kết hợp với phân lân (0.5 kg/hố).
- Xử lý đất: Nếu đất chua, bón thêm vôi bột (0.5 kg/hố) trước khi trồng khoảng 1 tuần.
2.2. Chọn giống và trồng
- Chọn giống: Chọn cây giống khỏe mạnh, không sâu bệnh, chiều cao 50-70 cm. Nên chọn cây chiết hoặc cây ghép để sớm cho quả.
- Thời điểm trồng: Trồng vào đầu mùa mưa (tháng 5-7) hoặc cuối mùa mưa (tháng 9-11) để cây dễ bén rễ.
- Kỹ thuật trồng: Đặt cây giống vào hố, lấp đất nhẹ nhàng, nén chặt gốc. Tưới nước đủ ẩm ngay sau khi trồng.
2.3. Tạo hình và tỉa cành
- Khi cây cao khoảng 1 mét, tiến hành cắt tỉa để tạo tán. Giữ lại 3-4 cành khỏe mạnh, phân bố đều xung quanh thân.
- Thường xuyên tỉa bỏ cành khô, cành vượt, cành mọc chen chúc trong tán để cây thông thoáng, nhận đủ ánh sáng.
3. Cách chăm sóc nhót ngọt
Chăm sóc nhót ngọt đúng cách giúp cây phát triển khỏe mạnh và cho quả ngon, năng suất cao.
3.1. Tưới nước
- Giai đoạn đầu: Tưới nước hàng ngày trong 1-2 tuần đầu sau khi trồng.
- Giai đoạn phát triển: Duy trì độ ẩm cho đất, tưới 2-3 ngày/lần vào mùa khô.
- Giai đoạn ra hoa, đậu quả: Tưới đủ nước để cây không bị rụng hoa, rụng quả non.
3.2. Bón phân
- Phân bón thúc: Bón phân NPK (16-16-8) hoặc DAP (18-46-0) 2-3 lần/năm, vào các giai đoạn: sau khi thu hoạch, trước khi ra hoa và sau khi đậu quả.
- Phân hữu cơ: Bón phân chuồng hoai mục 1-2 lần/năm để cải tạo đất và cung cấp dinh dưỡng lâu dài cho cây.
- Liều lượng: Tùy thuộc vào độ lớn của cây và độ phì nhiêu của đất, có thể điều chỉnh liều lượng phân bón cho phù hợp.
3.3. Phòng trừ sâu bệnh
- Sâu hại: Rệp, sâu ăn lá. Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học hoặc phun nước xà phòng loãng để tiêu diệt.
- Bệnh hại: Bệnh thán thư, bệnh đốm lá. Cắt tỉa cành lá bị bệnh và phun thuốc phòng trừ nấm.
- Phòng ngừa: Duy trì vườn cây thông thoáng, sạch sẽ, bón phân cân đối để tăng sức đề kháng cho cây.
3.4. Thu hoạch
- Thu hoạch khi quả nhót chuyển sang màu đỏ tươi, mềm và có vị chua ngọt đặc trưng.
- Nên thu hoạch vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để quả tươi lâu hơn.
- Có thể hái quả bằng tay hoặc dùng kéo cắt cuống.
4. Lưu ý để trồng nhót ngọt năng suất cao
- Ánh sáng: Cây nhót cần đủ ánh sáng để quang hợp và phát triển tốt. Trồng cây ở nơi có nắng ít nhất 6 tiếng/ngày.
- Đất: Đảm bảo đất thoát nước tốt để tránh úng rễ.
- Tỉa cành: Thường xuyên tỉa cành để tạo tán và giúp cây thông thoáng, nhận đủ ánh sáng.
Kết luận
Nhót ngọt (Elaeagnus latifolia) là cây ăn quả dễ trồng, ít sâu bệnh, mang lại giá trị dinh dưỡng cao. Bằng cách nắm rõ đặc điểm nhót ngọt, áp dụng đúng cách trồng nhót ngọt và chăm sóc nhót ngọt, bạn có thể đạt vụ mùa năng suất cao. Hy vọng bài viết này cung cấp đầy đủ thông tin để bạn trồng nhót ngọt thành công!
Từ khóa chính: nhót ngọt Elaeagnus latifolia, cách trồng nhót ngọt, chăm sóc nhót ngọt, kỹ thuật trồng nhót ngọt.