Dứa (Ananas comosus) là một loại trái cây nhiệt đới quen thuộc và được ưa chuộng trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Với hương vị thơm ngon, ngọt ngào và nhiều lợi ích sức khỏe, dứa là một loại cây trồng có giá trị kinh tế cao. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm cây dứa, cách trồng dứa và cách chăm sóc dứa để đạt năng suất cao.
1. Đặc điểm của cây dứa (Ananas comosus)
Dứa thuộc họ Bromeliaceae, là cây thân thảo lâu năm, sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện khí hậu nhiệt đới. Dưới đây là các đặc điểm nổi bật của cây:
- Hình thái: Cây dứa có thân ngắn, lá hình mác dài, nhọn, mọc xung quanh thân. Quả dứa là quả kép, hình trụ, có gai, khi chín có màu vàng hoặc vàng cam.
- Quả và giá trị dinh dưỡng: Quả dứa giàu vitamin C, mangan, bromelain (một loại enzyme có lợi cho tiêu hóa) và chất xơ.
- Môi trường sống: Dứa ưa khí hậu nhiệt đới ẩm, nhiệt độ 20-30°C, ánh sáng đầy đủ, đất thoát nước tốt.
- Phân loại: Có nhiều giống dứa khác nhau như dứa Queen, dứa Cayenne, dứa MD2, khác nhau về kích thước, hình dạng và hương vị.
2. Hướng dẫn cách trồng dứa hiệu quả
Để trồng dứa đạt năng suất cao, cần thực hiện các bước sau:
2.1. Chuẩn bị đất
- Chọn đất: Đất cát pha, đất thịt nhẹ hoặc đất phù sa, độ pH 5,0-6,0 là lý tưởng. Đất cần tơi xốp, thoát nước tốt để tránh úng rễ.
- Làm đất: Cày bừa kỹ, nhặt sạch cỏ dại và tàn dư thực vật. Lên luống cao 20-30 cm, rộng 80-100 cm để dễ chăm sóc.
- Bón lót: Sử dụng phân hữu cơ hoai mục (5-10 tấn/ha) kết hợp phân lân (30-50 kg/ha) để cung cấp dinh dưỡng ban đầu.
2.2. Chọn giống và trồng
- Chọn giống: Chọn chồi ngọn, chồi nách hoặc cuống quả khỏe mạnh, không sâu bệnh. Xử lý bằng thuốc trừ nấm trước khi trồng.
- Thời điểm trồng: Trồng vào đầu mùa mưa (tháng 4-6) hoặc cuối mùa mưa (tháng 9-11) để cây phát triển tốt.
- Kỹ thuật trồng: Đặt chồi giống sâu 5-10 cm, cách nhau 30-40 cm, mật độ 3-4 cây/m². Lấp đất nhẹ và tưới ẩm.
3. Cách chăm sóc dứa
Chăm sóc dứa đúng cách giúp cây phát triển khỏe mạnh và cho quả to, chất lượng cao.
3.1. Tưới nước
- Giai đoạn đầu: Tưới đều, giữ ẩm đất nhưng không để úng. Tưới 1-2 ngày/lần nếu trời khô.
- Giai đoạn phát triển: Giảm tưới khi cây đã lớn, chỉ tưới khi đất khô. Tránh tưới quá nhiều gây thối rễ.
- Giai đoạn ra hoa, kết quả: Giữ độ ẩm ổn định, tưới nhẹ 2-3 ngày/lần.
3.2. Bón phân
- Phân bón thúc: Bón phân đạm (15-25 kg/ha) và kali (20-30 kg/ha) ở giai đoạn 2-3 tháng sau trồng để kích thích thân lá và quả phát triển.
- Phân bón lá: Sử dụng phân vi lượng chứa kẽm, bo khi cây có dấu hiệu thiếu dinh dưỡng (lá vàng, cây chậm lớn).
- Lưu ý: Không bón phân trực tiếp vào ngọn cây.
3.3. Phòng trừ sâu bệnh
- Sâu hại: Rệp sáp, sâu đục quả. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học hoặc phun nước xà phòng để kiểm soát.
- Bệnh hại: Bệnh thối ngọn, bệnh thối rễ. Xử lý đất trước khi trồng và phun thuốc phòng trừ định kỳ.
- Cỏ dại: Làm cỏ bằng tay hoặc dùng thuốc diệt cỏ chọn lọc trong 30 ngày đầu.
3.4. Thu hoạch
- Thu hoạch sau 12-18 tháng, khi quả chín vàng đều, gai dứa bẹt và mắt dứa nở căng.
- Dùng dao cắt ngang cuống quả, cách quả khoảng 5-10 cm.
- Bảo quản quả ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp để giữ chất lượng.
4. Lưu ý để trồng dứa năng suất cao
- Luân canh: Trồng xen kẽ với cây họ đậu hoặc rau màu để cải thiện đất và giảm sâu bệnh.
- Chọn giống tốt: Ưu tiên giống có năng suất cao, kháng bệnh tốt và phù hợp với thị trường.
- Tỉa chồi: Tỉa bỏ bớt chồi nách để tập trung dinh dưỡng cho quả.
Từ khóa chính: Dứa Ananas comosus, cách trồng dứa, chăm sóc dứa, kỹ thuật trồng dứa.