Dong riềng trắng (Canna edulis), còn được gọi là dong riềng củ, là một loại cây lương thực và công nghiệp quan trọng, được trồng rộng rãi ở nhiều nước, bao gồm cả Việt Nam. Với khả năng chịu hạn tốt và giá trị sử dụng đa dạng, dong riềng trắng mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người nông dân. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về **đặc điểm dong riềng trắng**, **cách trồng dong riềng trắng** và **cách chăm sóc dong riềng trắng** để đạt hiệu quả kinh tế cao.
1. Đặc điểm của dong riềng trắng (Canna edulis)
Dong riềng trắng thuộc họ Cannaceae, là cây thân thảo sống lâu năm. Dưới đây là các đặc điểm nổi bật của cây:
- Hình thái: Cây cao 1-3 mét, thân mập, màu xanh lục. Lá hình bầu dục, rộng bản, màu xanh tươi. Củ phát triển dưới đất, có hình dạng thoi dài, vỏ màu trắng hoặc vàng nhạt, ruột trắng.
- Củ và giá trị sử dụng: Củ dong riềng trắng giàu tinh bột, được dùng để chế biến miến dong, bánh đa, bột sắn dây và các sản phẩm khác. Bã củ có thể dùng làm thức ăn chăn nuôi.
- Môi trường sống: Dong riềng trắng thích hợp với khí hậu nhiệt đới và á nhiệt đới, nhiệt độ 20-35°C, đất ẩm, thoát nước tốt. Cây chịu bóng râm tốt hơn các loại cây lương thực khác.
- Phân loại: Có nhiều giống dong riềng trắng khác nhau về kích thước và năng suất củ. Một số giống phổ biến là dong riềng ta, dong riềng lai.
2. Hướng dẫn cách trồng dong riềng trắng hiệu quả
Để trồng dong riềng trắng đạt năng suất cao, cần thực hiện các bước sau:
2.1. Chuẩn bị đất
- Chọn đất: Đất thịt pha cát, đất phù sa hoặc đất đồi có tầng canh tác sâu, thoát nước tốt, độ pH 5,5-6,5 là lý tưởng.
- Làm đất: Cày bừa kỹ, loại bỏ cỏ dại và gốc rạ. Lên luống cao 20-30 cm, rộng 1-1,2 mét để dễ chăm sóc và thoát nước.
- Bón lót: Bón phân chuồng hoai mục (15-20 tấn/ha) kết hợp phân lân (80-100 kg/ha) và kali (50-70 kg/ha) để cung cấp dinh dưỡng ban đầu cho cây.
2.2. Chọn giống và trồng
- Chọn giống: Chọn củ giống khỏe mạnh, không bị sâu bệnh, có 2-3 mầm ngủ. Có thể sử dụng củ nguyên hoặc cắt thành miếng, mỗi miếng có 2-3 mầm.
- Thời điểm trồng: Trồng vào đầu mùa mưa (tháng 3-5) hoặc cuối mùa mưa (tháng 8-9) để cây phát triển tốt.
- Kỹ thuật trồng: Đặt củ giống nằm ngang, mầm hướng lên trên, sâu 5-7 cm, cách nhau 40-50 cm, mật độ 1-2 củ/hốc. Lấp đất nhẹ và tưới ẩm.
2.3. Tỉa nhánh
- Tỉa bỏ các nhánh phụ, chỉ để lại 2-3 nhánh chính để cây tập trung dinh dưỡng nuôi củ. Việc này giúp củ to và chất lượng hơn.
3. Cách chăm sóc dong riềng trắng
Chăm sóc dong riềng trắng đúng cách giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt, cho năng suất củ cao.
3.1. Tưới nước
- Giai đoạn đầu: Tưới đủ ẩm, giữ đất luôn ẩm nhưng không để úng nước. Tưới 1-2 ngày/lần nếu trời khô.
- Giai đoạn phát triển: Tăng lượng nước tưới khi cây lớn nhanh. Tưới 3-4 ngày/lần.
- Giai đoạn tạo củ: Duy trì độ ẩm ổn định, tưới 5-7 ngày/lần.
3.2. Bón phân
- Phân bón thúc: Bón thúc lần 1 sau khi trồng 30-45 ngày bằng phân đạm (30-40 kg/ha) và kali (40-50 kg/ha). Bón thúc lần 2 sau đó 30 ngày với lượng tương tự.
- Phân bón lá: Phun phân bón lá vi lượng định kỳ để bổ sung dinh dưỡng và tăng sức đề kháng cho cây.
- Lưu ý: Bón phân cân đối, tránh bón quá nhiều đạm làm cây phát triển thân lá mà ít củ.
3.3. Phòng trừ sâu bệnh
- Sâu hại: Sâu ăn lá, sâu đục thân. Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học hoặc hóa học theo hướng dẫn.
- Bệnh hại: Bệnh thối củ, bệnh đốm lá. Chọn giống khỏe mạnh, xử lý đất trước khi trồng và phun thuốc phòng bệnh định kỳ.
- Cỏ dại: Làm cỏ thường xuyên, vun gốc cho cây để hạn chế cỏ dại phát triển.
3.4. Thu hoạch
- Thu hoạch sau 8-12 tháng, khi lá cây bắt đầu vàng úa và khô. Đào củ nhẹ nhàng, tránh làm trầy xước.
- Bảo quản củ nơi khô ráo, thoáng mát hoặc chế biến ngay để đảm bảo chất lượng.
4. Lưu ý để trồng dong riềng trắng năng suất cao
- Luân canh: Trồng luân canh với cây họ đậu, rau màu để cải thiện đất và hạn chế sâu bệnh.
- Chọn giống tốt: Sử dụng giống có năng suất cao, khả năng kháng bệnh tốt và phù hợp với điều kiện địa phương.
- Theo dõi sâu bệnh: Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để phát hiện sớm sâu bệnh và có biện pháp xử lý kịp thời.
Kết luận
Dong riềng trắng (Canna edulis) là cây trồng có tiềm năng phát triển lớn, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Bằng cách hiểu rõ **đặc điểm dong riềng trắng**, áp dụng đúng **cách trồng dong riềng trắng** và **chăm sóc dong riềng trắng**, bạn có thể đạt được vụ mùa bội thu. Hy vọng bài viết này cung cấp thông tin hữu ích cho bạn!
**Từ khóa chính**: dong riềng trắng Canna edulis, cách trồng dong riềng trắng, chăm sóc dong riềng trắng, kỹ thuật trồng dong riềng trắng.