Củ dong (Canna edulis) là một loại cây thân thảo được trồng để lấy củ, giàu tinh bột và có nhiều ứng dụng trong ẩm thực và công nghiệp. Tại Việt Nam, dong riềng được trồng ở nhiều vùng, đặc biệt là các tỉnh miền núi phía Bắc. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm của cây dong riềng, cách trồng dong riềng và cách chăm sóc dong riềng để đạt năng suất cao.
1. Đặc điểm của cây dong riềng (Canna edulis)
Dong riềng thuộc họ Cannaceae, là cây trồng lâu năm. Dưới đây là những đặc điểm nổi bật của cây dong riềng:
-
Hình thái: Cây dong riềng có thân thảo, cao từ 1 đến 3 mét. Lá dong riềng to bản, hình bầu dục, màu xanh lục. Rễ củ phát triển thành cụm, chứa nhiều tinh bột.
-
Hoa và quả: Hoa dong riềng mọc thành cụm trên ngọn cây, có màu đỏ, vàng hoặc cam. Quả dong riềng là quả nang, chứa nhiều hạt nhỏ.
-
Môi trường sống: Dong riềng ưa ẩm, thường được trồng ở vùng đất màu mỡ, thoát nước tốt. Nhiệt độ lý tưởng để dong riềng phát triển là 20-30°C.
-
Phân loại: Có nhiều giống dong riềng khác nhau, phân biệt dựa vào màu sắc củ (trắng, vàng, tím) và thời gian sinh trưởng. Một số giống phổ biến ở Việt Nam bao gồm dong riềng tía, dong riềng trắng.
2. Hướng dẫn cách trồng dong riềng hiệu quả
Để trồng dong riềng đạt năng suất cao, cần tuân thủ các bước sau:
2.1. Chuẩn bị đất
-
Chọn đất: Đất thịt pha cát, đất phù sa hoặc đất đỏ bazan là lý tưởng. Độ pH đất nên từ 5,5 đến 6,8.
-
Làm đất: Cày bừa kỹ, san phẳng đất. Tạo luống cao khoảng 20-30 cm để thoát nước tốt.
-
Bón lót: Sử dụng phân chuồng hoai mục (15-20 tấn/ha) kết hợp phân lân (50-70 kg/ha) và vôi bột (500-1000 kg/ha) để cải tạo đất.
2.2. Chọn giống và trồng
-
Chọn giống: Lựa chọn củ giống khỏe mạnh, không bị sâu bệnh. Củ giống nên có từ 2-3 mầm.
-
Xử lý giống: Ngâm củ giống trong dung dịch thuốc trừ nấm trước khi trồng để phòng bệnh.
-
Trồng: Đặt củ giống nằm ngang trên luống, lấp đất dày khoảng 5-7 cm. Mật độ trồng khoảng 30.000 – 40.000 cây/ha (khoảng cách cây 50-60 cm, hàng 70-80 cm).
2.3. Chăm sóc sau trồng
-
Tưới nước: Tưới nước đều đặn, đặc biệt trong giai đoạn cây con và khi thời tiết khô hạn.
-
Bón phân: Bón thúc 2-3 lần trong quá trình sinh trưởng của cây.
-
Làm cỏ, vun xới: Thường xuyên làm cỏ, vun xới gốc để giúp cây phát triển tốt.
3. Cách chăm sóc cây dong riềng
Chăm sóc dong riềng đúng cách giúp cây phát triển khỏe mạnh, củ to và năng suất cao.
3.1. Tưới nước
-
Giai đoạn đầu: Tưới nước 2-3 lần/tuần để đảm bảo độ ẩm cho cây con.
-
Giai đoạn phát triển: Tưới nước khi đất khô, tránh để cây bị thiếu nước.
-
Mùa mưa: Đảm bảo thoát nước tốt, tránh ngập úng gây thối củ.
3.2. Bón phân
-
Lần 1 (sau trồng 30-45 ngày): Bón thúc bằng phân đạm (50-70 kg N/ha).
-
Lần 2 (sau trồng 60-75 ngày): Bón thúc bằng phân NPK (tỷ lệ 16-16-8 hoặc tương đương).
-
Lần 3 (sau trồng 90-105 ngày): Bón thúc bằng phân kali (50-60 kg K2O/ha) để tăng chất lượng củ.
3.3. Phòng trừ sâu bệnh
-
Sâu hại: Sâu ăn lá, rệp. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn.
-
Bệnh hại: Bệnh thối củ, đốm lá. Chọn giống khỏe, thoát nước tốt, phun thuốc phòng bệnh khi cần thiết.
-
Cỏ dại: Làm cỏ thường xuyên, đặc biệt trong giai đoạn cây con.
3.4. Thu hoạch
-
Thu hoạch sau khoảng 8-10 tháng trồng, khi lá cây bắt đầu vàng úa.
-
Đào củ dong riềng, rửa sạch đất và loại bỏ rễ con. Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát.
Từ khóa phụ: chăm sóc dong riềng, bón phân cho dong riềng, phòng trừ sâu bệnh dong riềng.
4. Lưu ý để trồng dong riềng năng suất cao
-
Luân canh cây trồng: Trồng luân canh dong riềng với cây họ đậu để cải thiện đất.
-
Chọn giống tốt: Sử dụng giống dong riềng có năng suất cao và khả năng chống chịu sâu bệnh tốt.
-
Quản lý độ ẩm: Đảm bảo độ ẩm đất thích hợp, tránh ngập úng hoặc khô hạn.
Kết luận
Trồng và chăm sóc dong riềng (Canna edulis) đòi hỏi sự cẩn thận và tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật. Bằng cách chuẩn bị đất tốt, chọn giống chất lượng, chăm sóc đúng cách và phòng trừ sâu bệnh kịp thời, bạn có thể đạt được vụ mùa dong riềng bội thu. Hy vọng bài viết này đã cung cấp đầy đủ thông tin về cách trồng dong riềng và chăm sóc dong riềng để bạn áp dụng thành công.
Từ khóa chính: dong riềng Canna edulis, cách trồng dong riềng, chăm sóc dong riềng, kỹ thuật trồng dong riềng.