Chôm chôm tróc (Nephelium lappaceum), hay còn gọi là chôm chôm, là một loại trái cây nhiệt đới được ưa chuộng ở Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Với hương vị ngọt ngào và giàu vitamin, chôm chôm là lựa chọn tuyệt vời cho sức khỏe. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm chôm chôm tróc, cách trồng chôm chôm tróc và cách chăm sóc chôm chôm tróc để đạt năng suất cao.
1. Đặc điểm của chôm chôm tróc (Nephelium lappaceum)
Chôm chôm thuộc họ Sapindaceae, là cây thân gỗ lâu năm, có giá trị kinh tế cao. Dưới đây là các đặc điểm nổi bật của cây:
- Hình thái: Cây chôm chôm cao 10-20 mét, tán lá rộng. Lá kép lông chim, màu xanh đậm. Quả hình tròn hoặc bầu dục, vỏ màu đỏ hoặc vàng, có gai mềm.
- Quả và giá trị dinh dưỡng: Thịt quả chôm chôm trắng trong, vị ngọt thanh, giàu vitamin C, chất xơ và khoáng chất như kali, canxi.
- Môi trường sống: Chôm chôm ưa khí hậu nhiệt đới ẩm, nhiệt độ 22-30°C, lượng mưa 1500-2500 mm/năm, đất tơi xốp, thoát nước tốt.
- Phân loại: Có nhiều giống chôm chôm như chôm chôm nhãn, chôm chôm Java, chôm chôm Thái, khác nhau về màu sắc, kích thước và hương vị quả. Giống tróc được ưa chuộng vì dễ bóc vỏ.
2. Hướng dẫn cách trồng chôm chôm tróc hiệu quả
Để trồng chôm chôm tróc đạt năng suất cao, cần thực hiện các bước sau:
2.1. Chuẩn bị đất
- Chọn đất: Đất thịt pha cát, đất đỏ bazan hoặc đất phù sa, độ pH 5,5-6,5 là lý tưởng. Đất cần tơi xốp, thoát nước tốt để tránh úng rễ.
- Làm đất: Đào hố trồng kích thước 60x60x60 cm, bón lót phân chuồng hoai mục (20-30 kg/hố) kết hợp phân lân (0,5 kg/hố).
- Thời vụ trồng: Nên trồng vào đầu mùa mưa (tháng 5-7) để cây con phát triển tốt, có đủ độ ẩm.
2.2. Chọn giống và trồng
- Chọn giống: Chọn cây giống khỏe mạnh, không sâu bệnh, cao 50-70 cm, được ghép hoặc chiết từ cây mẹ có năng suất cao, chất lượng tốt.
- Kỹ thuật trồng: Đặt cây giống vào hố, lấp đất nhẹ nhàng, nén chặt quanh gốc và tưới nước giữ ẩm.
- Khoảng cách trồng: Khoảng cách trồng thích hợp là 8-10 mét giữa các cây.
2.3. Tạo bóng mát
- Trong giai đoạn đầu, cần tạo bóng mát cho cây con bằng lưới hoặc trồng xen các loại cây khác để che chắn ánh nắng trực tiếp.
3. Cách chăm sóc chôm chôm tróc
Chăm sóc chôm chôm tróc đúng cách giúp cây phát triển khỏe mạnh, ra hoa đậu quả nhiều và cho quả ngon, chất lượng cao.
3.1. Tưới nước
- Giai đoạn đầu: Tưới đều đặn 2-3 ngày/lần để giữ ẩm cho đất.
- Giai đoạn trưởng thành: Tưới nước khi đất khô, đặc biệt vào mùa khô và thời kỳ cây ra hoa, đậu quả.
- Lưu ý: Tránh tưới quá nhiều gây úng rễ, đặc biệt trong mùa mưa.
3.2. Bón phân
- Bón phân định kỳ: Bón phân NPK (16-16-8 hoặc 20-20-15) mỗi năm 2-3 lần, vào đầu mùa mưa, giữa mùa mưa và sau khi thu hoạch.
- Bón phân hữu cơ: Bón bổ sung phân chuồng hoai mục hoặc phân xanh để cải tạo đất và cung cấp dinh dưỡng cho cây.
- Phân bón lá: Sử dụng phân bón lá vi lượng để bổ sung các nguyên tố cần thiết cho sự phát triển của cây.
3.3. Phòng trừ sâu bệnh
- Sâu hại: Rệp sáp, sâu đục thân, sâu ăn lá. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Bệnh hại: Bệnh thán thư, bệnh cháy lá, bệnh nấm hồng. Phun thuốc phòng trừ bệnh định kỳ và cắt tỉa cành bị bệnh.
- Quản lý cỏ dại: Làm cỏ thường xuyên để tránh cạnh tranh dinh dưỡng với cây chôm chôm.
3.4. Tỉa cành, tạo tán
- Tỉa bỏ các cành khô, cành vượt, cành sâu bệnh để tạo thông thoáng cho cây và tập trung dinh dưỡng cho quả.
- Tạo tán cho cây theo hình nón hoặc hình dù để cây nhận được nhiều ánh sáng và dễ chăm sóc.
3.5. Thu hoạch
- Thu hoạch khi quả chín đều, vỏ chuyển sang màu đỏ hoặc vàng tươi. Nên thu hoạch vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để quả tươi lâu hơn.
- Cắt cả chùm quả, tránh làm trầy xước vỏ quả.
4. Lưu ý để trồng chôm chôm tróc năng suất cao
- Chọn giống tốt: Chọn giống chôm chôm tróc có năng suất cao, chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng của vùng.
- Bón phân cân đối: Bón phân đầy đủ và cân đối, đặc biệt là phân kali để tăng chất lượng quả.
- Phòng trừ sâu bệnh kịp thời: Theo dõi và phòng trừ sâu bệnh kịp thời để tránh ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng quả.