Thủy Tùng Nhung (tên khoa học: *Glyptostrobus pensilis*) là một loài cây thân gỗ quý hiếm, thuộc họ Hoàng Đàn (Cupressaceae). Được mệnh danh là “báu vật” của vùng đất ngập nước, Thủy Tùng Nhung không chỉ có giá trị về mặt sinh thái mà còn mang ý nghĩa lớn trong việc bảo tồn đa dạng sinh học.
## Đặc điểm nhận dạng cây Thủy Tùng Nhung
Để phân biệt Thủy Tùng Nhung với các loài cây khác, dưới đây là các đặc điểm nổi bật cần lưu ý:
### 1. Hình dáng tổng thể
- Dáng cây: Thủy Tùng Nhung là cây thân gỗ lớn, cao từ 20-30 mét, đường kính thân có thể lên đến 1 mét.
- Vỏ cây: Vỏ màu nâu xám, có các rãnh dọc sâu, khi cây già vỏ thường bong tróc thành từng mảng.
- Tán cây: Tán hình tháp, rộng và rậm rạp, đặc biệt khi cây còn non.
### 2. Lá cây
- Hình dạng lá: Có hai loại lá: lá kim và lá vảy. Lá kim mọc trên cành non, mềm và dài khoảng 1-2 cm. Lá vảy mọc trên cành trưởng thành, nhỏ và áp sát vào cành.
- Màu sắc: Lá có màu xanh lục tươi, vào mùa đông có thể chuyển sang màu vàng úa.
### 3. Nón (quả)
- Hình dạng và kích thước: Nón hình trứng hoặc hình bầu dục, dài khoảng 2-3 cm, đường kính khoảng 1-1.5 cm.
- Màu sắc: Nón non có màu xanh lục, khi chín chuyển sang màu nâu.
- Cấu trúc: Nón được cấu tạo bởi nhiều vảy gỗ, mỗi vảy chứa 2-5 hạt nhỏ.
### 4. Rễ
- Rễ khí sinh: Đặc điểm độc đáo của Thủy Tùng Nhung là có hệ thống rễ khí sinh phát triển mạnh, nhô lên khỏi mặt nước, giúp cây hô hấp trong môi trường ngập úng.
- Rễ cọc và rễ bên: Ngoài rễ khí sinh, cây còn có rễ cọc và rễ bên để neo giữ và hút chất dinh dưỡng.
## Công dụng chính của Thủy Tùng Nhung
Thủy Tùng Nhung không chỉ là một loài cây đẹp mà còn mang lại nhiều lợi ích về mặt sinh thái và kinh tế:
### 1. Giá trị sinh thái
- Điều hòa khí hậu: Thủy Tùng Nhung có khả năng hấp thụ khí CO2 và thải ra khí O2, góp phần điều hòa khí hậu và giảm hiệu ứng nhà kính.
- Bảo vệ đất và nguồn nước: Hệ thống rễ của cây giúp giữ đất, chống xói mòn và bảo vệ nguồn nước ngầm.
### 2. Giá trị kinh tế
- Gỗ quý: Gỗ Thủy Tùng Nhung có chất lượng tốt, vân đẹp, thớ mịn, không bị mối mọt, được sử dụng trong xây dựng, đóng tàu thuyền và chế tác đồ mỹ nghệ cao cấp.
- Cảnh quan: Với vẻ đẹp độc đáo, Thủy Tùng Nhung được trồng làm cây cảnh quan, tạo điểm nhấn cho các khu đô thị, công viên và khu du lịch sinh thái.
### 3. Giá trị khoa học
- Nghiên cứu: Thủy Tùng Nhung là đối tượng nghiên cứu quan trọng về đa dạng sinh học, thích nghi với môi trường ngập nước và các đặc tính sinh học độc đáo.
### 4. Giá trị văn hóa
- Biểu tượng: Thủy Tùng Nhung được xem là biểu tượng của sức sống mãnh liệt, trường tồn và vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Nam.
## Cách bảo tồn Thủy Tùng Nhung
Do bị khai thác quá mức và mất môi trường sống, Thủy Tùng Nhung đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Để bảo tồn loài cây quý hiếm này, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Bảo vệ môi trường sống: Bảo vệ các khu vực ngập nước, nơi Thủy Tùng Nhung sinh sống, không khai thác bừa bãi.
- Trồng phục hồi: Tổ chức trồng lại Thủy Tùng Nhung tại các khu vực đã bị suy thoái, đồng thời nhân giống và phát triển các vườn ươm.
- Nâng cao nhận thức: Tuyên truyền, giáo dục về giá trị của Thủy Tùng Nhung và tầm quan trọng của việc bảo tồn đa dạng sinh học.
## Lưu ý khi trồng và chăm sóc
Nếu bạn muốn trồng và chăm sóc Thủy Tùng Nhung, hãy lưu ý những điều sau:
- Chọn giống: Chọn cây giống khỏe mạnh, không bị sâu bệnh.
- Đất trồng: Đất giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt.
- Ánh sáng: Cây ưa ánh sáng, nhưng cần tránh ánh nắng trực tiếp quá gắt.
- Tưới nước: Tưới nước đều đặn, giữ ẩm cho đất.
- Bón phân: Bón phân định kỳ để cung cấp dinh dưỡng cho cây.
## Kết luận
Thủy Tùng Nhung là một loài cây quý hiếm, có giá trị to lớn về mặt sinh thái, kinh tế và văn hóa. Việc bảo tồn và phát triển loài cây này không chỉ góp phần bảo vệ đa dạng sinh học mà còn mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng. Hãy chung tay bảo vệ “báu vật” của thiên nhiên Việt Nam!