Cam xoàn, một loại trái cây đặc sản nổi tiếng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, được ưa chuộng bởi hương vị ngọt ngào và vẻ ngoài bắt mắt. Với tiềm năng kinh tế cao, cam xoàn là lựa chọn hấp dẫn cho nhiều nhà vườn. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm cam xoàn, cách trồng cam xoàn và cách chăm sóc cam xoàn để đạt năng suất cao.
1. Đặc điểm của cam xoàn
Cam xoàn thuộc chi Cam chanh (Citrus), là cây ăn quả lâu năm. Dưới đây là các đặc điểm nổi bật của cây:
- Hình thái: Cây cao trung bình 2-3 mét, tán lá tròn đều. Lá nhỏ, màu xanh đậm, bóng. Quả hình cầu dẹt, vỏ mỏng, màu xanh khi còn non và chuyển vàng cam khi chín.
- Hương vị và giá trị dinh dưỡng: Cam xoàn có vị ngọt đậm, thơm nhẹ, ít xơ, tép mọng nước. Giàu vitamin C, chất xơ và các khoáng chất thiết yếu.
- Môi trường sống: Cam xoàn ưa khí hậu nhiệt đới, ánh sáng đầy đủ, nhiệt độ 20-30°C, đất tơi xốp, thoát nước tốt. Cây chịu hạn kém và dễ bị úng.
- Phân loại: Có nhiều dòng cam xoàn khác nhau về kích thước quả, độ ngọt và thời gian chín, tuy nhiên sự khác biệt không quá lớn.
2. Hướng dẫn cách trồng cam xoàn hiệu quả
Để trồng cam xoàn đạt năng suất cao và chất lượng tốt, cần thực hiện các bước sau:
2.1. Chuẩn bị đất
- Chọn đất: Đất phù sa, đất thịt nhẹ hoặc đất cát pha, độ pH 5,5-6,5 là lý tưởng. Đất cần tơi xốp, thoát nước tốt để tránh ngập úng.
- Làm đất: Đào hố rộng 60-80cm, sâu 50-60cm. Bón vôi bột để khử trùng và cải tạo đất (nếu cần).
- Bón lót: Trộn đất với phân hữu cơ hoai mục (10-15 kg/hố) kết hợp phân lân (200-300g/hố) và kali (50-100g/hố) để cung cấp dinh dưỡng ban đầu.
2.2. Chọn giống và trồng
- Chọn giống: Chọn cây giống khỏe mạnh, không sâu bệnh, chiều cao khoảng 50-70cm, có bộ rễ phát triển tốt. Ưu tiên cây ghép từ mắt ghép chất lượng.
- Thời điểm trồng: Trồng vào đầu mùa mưa (tháng 5-7) hoặc cuối mùa mưa (tháng 9-11) để cây có đủ độ ẩm phát triển.
- Kỹ thuật trồng: Đặt cây giống vào hố, lấp đất nhẹ nhàng, nén chặt gốc và tưới nước giữ ẩm. Cắm cọc để cố định cây con.
3. Cách chăm sóc cam xoàn
Chăm sóc cam xoàn đúng cách giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, cho trái to, ngon và năng suất cao.
3.1. Tưới nước
- Giai đoạn đầu: Tưới đều đặn, giữ ẩm đất nhưng không để ngập úng. Tưới 2-3 ngày/lần.
- Giai đoạn trưởng thành: Tưới khi đất khô, chú ý vào mùa khô. Bón phân kết hợp tưới nước để cây hấp thụ tốt hơn.
- Giai đoạn ra hoa, đậu quả: Cung cấp đủ nước, tránh để cây bị khô hạn sẽ ảnh hưởng đến năng suất.
3.2. Bón phân
- Giai đoạn cây con: Bón phân đạm (N) để kích thích cây phát triển thân lá.
- Giai đoạn trước khi ra hoa: Bón phân lân (P) và kali (K) để giúp cây ra hoa nhiều và đậu quả tốt.
- Giai đoạn nuôi quả: Bón phân cân đối NPK, bổ sung thêm phân hữu cơ để trái lớn nhanh, ngọt và mọng nước.
- Lưu ý: Chia nhỏ lượng phân và bón nhiều lần để cây hấp thụ tốt hơn.
3.3. Phòng trừ sâu bệnh
- Sâu hại: Sâu vẽ bùa, rệp sáp, nhện đỏ. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Bệnh hại: Bệnh thán thư, bệnh loét cam, bệnh vàng lá gân xanh. Cắt tỉa cành bị bệnh, phun thuốc phòng trừ định kỳ và cải tạo đất.
- Cỏ dại: Làm cỏ thường xuyên để tránh cạnh tranh dinh dưỡng với cây.
3.4. Tỉa cành, tạo tán
- Tỉa bỏ cành khô, cành vượt, cành sâu bệnh và cành mọc quá dày để tạo độ thông thoáng cho cây.
- Tạo tán tròn đều để cây nhận được nhiều ánh sáng, giúp quả chín đều và đẹp mắt.
3.5. Thu hoạch
- Thu hoạch khi quả chín đều, vỏ chuyển màu vàng cam, có độ bóng và mùi thơm đặc trưng.
- Dùng kéo cắt cuống quả nhẹ nhàng, tránh làm trầy xước vỏ.
- Bảo quản quả ở nơi khô ráo, thoáng mát để giữ được độ tươi ngon lâu hơn.
4. Lưu ý để trồng cam xoàn năng suất cao
- Chọn giống chất lượng: Đảm bảo cây giống được mua từ các cơ sở uy tín, có nguồn gốc rõ ràng.
- Quản lý dinh dưỡng hợp lý: Bón phân cân đối và đúng thời điểm để cây phát triển tốt nhất.
- Phòng trừ sâu bệnh kịp thời: Theo dõi và phát hiện sớm các dấu hiệu sâu bệnh để có biện pháp xử lý kịp thời.